عید قربان و اعمال حج
تاریخ عید قربان سال 1401
عید قربان را در زبان عربی عید الأضحى (عید قربان) یا العید الکبیر (عید کبیر) می نامند. در بین اعیاد اسلامی دو عید قربان و فطر از همه مشهورتر و مهم تر هستند و در بین مذاهب مختلف اسلامی همواره به بزرگداشت آنها پرداخته شده است. عید قربان در تقویم قمری مصادف با روز دهم ماه ذی الحجه می باشد که در سال 1401 شمسی برابر با یکشنبه 19 تیر است. عید قربان در واقع جشنی جهت بزرگداشت خلوص عمل حضرت ابراهیم در مقابل امر خداوند و تشکر از خداوند تبارک و تعالی برای حفظ کردن حضرت اسماعیل می باشد.
در روز عید قربان پیش از اینکه ابراهیم خلیل پسرش را به فرمان خداوند قربانی کند، خداوند بره ای به او بخشید تا به جای پسرش آن را قربانی نماید. به پاس این بخشش از سوی خداوند و مداخله او در نجات حضرت اسماعیل هر ساله آیین ذبح حیوانات حلال گوشت در روز عید قربان برگزار می شود. پس از قربانی کردن و ذبح حیوان، گوشت آن بین فقرا و نیازمندان تقسیم می شود. شخصی که قربانی کرده مجاز به مصرف گوشت قربانی خود نیست و تنها خانواده او می توانند یک سوم از گوشت قربانی مذکور را استفاده نمایند.
مسلمانان در کشورهای مختلف معمولا بین یک تا چهار روز عید قربان را جشن می گیرند. در کشورهایی چون عربستان عمده تعطیلات رسمی در طول سال مربوط به عید قربان و برابر با 16 روز است. در ترکیه و قطر نیز طول تعطیلات مربوط به عید قربان 10 روز است. بنابراین توصیه می شود که در صورت داشتن برنامه سفر به کشورهای اسلامی بویژه جهت انجام امور اداری، پزشکی و... پیش از تهیه بلیط قطار، بلیط هواپیما و یا رزرو هتل درباره موضوع فوق آگاهی لازم را کسب نمایید. شایان ذکر است که در ایران عید قربان شامل یک روز تعطیل می باشد.
عید قربان مهمترین و بزرگترین عید در جهان اسلام می باشد.
تاریخچه عید قربان
یکی از آزمایشات اصلی زندگی حضرت ابراهیم، مواجهه با امر خداوند برای کشتن فرزند عزیزش اسماعیل (ع) بود. بر اساس روایت و آنچه که در کتب دینی آمده است، ابراهیم (ع) طی شب های پیاپی دچار کابوسی تکراری میشده است. وی در این کابوس های شبانه می دید که فرزندش اسماعیل پسر هاجر را قربانی می کند. سرانجام حضرت ابراهیم دانست که این فرمانی از طرف خداوند و لازم الاجرا می باشد. بنابراین موضوع را با فرزندش درمیان می گذارد و می فرماید: «ای پسر، در خواب می بینم که تو را ذبح میکنم!» اسماعیل (ع) پاسخ می دهد: «پدر، آنچه را که به تو امر شده است انجام بده.»
ابراهیم (ع) که تسلیم امر خداوند شده بود (در روز عید قربان) برای ذبح فرزند آماده می شود. در حین آماده سازی، شیطان ابراهیم و خانواده اش را برای منصرف ساختن آنها از اجرای فرمان خدا وسوسه می کند و ابراهیم (ع) با پرتاب سنگریزه به سوی شیطان او را از خود دور می کند. امروزه نیز مسلمانان برای یادبود طرد شیطان توسط حضرت ابراهیم در زمان انجام مناسک حج به ستون های نمادین سنگ پرتاب می کنند که آن را «رمی جمرات» یا سنگسار شیطان می نامند.
خداوند متعال با علم به اینکه ابراهیم حاضر است عزیزترین دارایی خود را در راه عمل به فرمانش قربانی کند، ابراهیم و اسماعیل را گرامی داشته و توسط جبرئیل (فرشته مقرب خود) ابراهیم را مورد خطاب قرار می دهد که به دلیل تسلیم در برابر امر خداوند مورد موهبت قرار گرفته تا به جای فرزندش بره ای که جبرئیل از بهشت به او تقدیم کرده را جای اسماعیل ذبح نماید. این روز بعدها تحت عنوان عید قربان یکی از مهمترین اعیاد اسلامی شد.
قربانی کردن اسماعیل توسط حضرت ابراهیم در روز عید قربان
حج به چه معناست؟
مقصود از حج در لغت به معنی قصد تسبیح و نیایش خداوند است. اما در اصطلاح عبارت است از: مقصودِ بیت الله الحرام و ادای مناسکی خاص! حج را می توان چنین تعریف کرد: زیارت مکان معین (کعبه)، در وقت معین، به قصد انجام مناسکی مشخص!
حج یکی از ارکان پنجگانه اسلام است، یعنی از واجبات اسلام به شمار می رود و بر هر مسلمانی که بتواند این فریضه را انجام دهد، واجب می باشد. انجام مناسک حج طی 9 روز از پنجم دی الحجه تا سیزدهم این ماه صورت می پذیرد. حج شامل انجام وظایف دینی متنوعی است که می بایست توسط مسلمانان در مکان های مشخص شده صورت پذیرد. این مناسک شامل مواردی چون طواف کعبه، قربانی کردن، رمی جمرات و... می باشد. که در ادامه به ارائه توضیحاتی در اینباره خواهیم پرداخت.
مقصود از حج در لغت به معنی قصد تسبیح و نیایش خداوند است.
اعمال حج (مناسک حج)
همانطور که بیان شد حاجیان در سفر حج موظف به انجام اموری هستند که در دین اسلام برای قبول زیارتشان به انجام آنها موظف شده اند. این امور را اعمال حج یا مناسک حج می نامند. اعمال و مناسک حج تمتع دارای سیزده مرحله است. این مراحل عبارتند از: احرام در مکه مکرمه، وقوف در عرفات، وقوف در مشعرالحرام، رمی جمره یا سنگ زدن به ستون عقبه در منا، قربانی کردن، حلق یا تقصیر(تراشیدن یا کوتاه کردن مو و ناخن حجاج)، طواف کعبه، نماز طواف، سعی (پیاده روی) بین صفا و مروه، طواف نساء (زنان)، نماز طواف نساء، بیتوته در منا و رمی جمرات یا سنگ زدن به ستون های سه‌گانه.
اعمال حج دارای نکات بسیار ریزی است که معمولا حجاج پیش از مشرف شدن باید برای یادگیری آنها تحت آموزش قرار گیرند. در طول انجام مناسک فوق، حجاج هر کشوری تحت سرپرستی روحانی کاردان گروه خود قرار دارند تا با اطمینان خاطر این مراسم و آئین مذهبی را به انجام برسانند.
تفاوت عمره مفرده با عمره تمتع
عمره بر دو نوع است 1ـ عمره مفرده 2ـ عمره ای که قبل از حج تمتع انجام می شود. عمره مفرده و عمره تمتع در موارد مختلف با یکدیگر متفاوتند. به عنوان مثال عمره تمتع فقط در ماه های ویژه ای (شوال، ذی‌قعده و ذی‌حجه) انجام می‌شود، ولی عمره مفرده را می توان در تمام طول سال به جا آورد. در مراسم عمره تمتع تراشیدن سر جایز نمی باشد ولی در مراسم عمره مفرده شخص بین کوتاه کردن و تراشیدن موی سر مختار است. عمره تمتع برخلاف عمره مفرده دارای طواف نساء نمی باشد. مکان احرام در مراسم عمره تمتع یکى از میقات های پنجگانه می باشد اما مکان احرام (میقات) عمره مفرده نزدیکترین مکان در خارج از حرم است. در عمره مفرده می‌توان در یکى از میقات های پنجگانه محرم شد.
با مُحرم شدن شخص، بیست و پنج چیز بر او حرام می‌شود. بعضی از این موارد عبارتند از: پوشیدن لباس دوخته شده برای مردان، پوشاندن صورت، گرفتن ناخن، استفاده از عطر، استفاده از آینه، آمیزش، استمناء، بوسیدن، لمس کردن و...
اعمال حج یا مناسک حج به اموری گفته می شود که انجام آن بر حجاج واجب است.
مطالب مرتبط
